Demir-Çelik Piyasası: Eylül Sonu Analizi

2025 Eylül ayının son haftası, demir-çelik piyasalarında hem yerel hem de küresel dinamiklerin belirleyici olduğu bir dönemi işaret ediyor. 29 Eylül 2025 Pazartesi günü itibarıyla, Türkiye'de hurda fiyatları destek ararken, nihai ürün talebindeki zayıflık devam etmektedir. Küresel ölçekte ise korumacılık politikaları ve talep beklentileri, fiyatların gelecekteki yönü hakkında önemli ipuçları sunmaktadır. Bu analiz, piyasalardaki mevcut durumu ve kısa vadeli beklentileri ele almaktadır.

A. Türkiye / İç Piyasa Gelişmeleri

İç piyasada, hurda maliyetlerindeki düşüş ve zayıf nihai ürün talebi arasındaki denge, fiyatlama stratejilerinin merkezinde yer almaktadır. Üreticiler, stok seviyeleri ve operasyonel maliyetler arasında bir denge kurmaya çalışmaktadır.

1. Hurda & Geri Dönüşüm

Eylül ayının son haftasında Türkiye ithal hurda piyasası aşağı yönlü bir baskı hissetmiştir. Derin deniz 80:20 HMS 1/2 hurda CFR fiyatları bandın alt sınırında seyretmektedir. LME’nin Platts endeksli hurda göstergesi en yakın vadede ~338,5 $/t, ay+1 vadede ~345 $/t seviyelerinde fiyatlanırken, vadede sınırlı yukarı eğilim korunmaktadır.

Spot işlemler ve tonaj iştahı: Piyasa aktörleri alımda seçici davranmakta; Eylül ortasından bu yana bildirilen derin deniz ve short-sea anlaşmalarının çoğu 340 $ civarında kümelenmiştir. Kısa dönemde alıcı tarafının fiyat pazarlığı sürmektedir.

2. Uzun Ürün (Rebar / İnşaat Çelikleri)

Uzun ürün piyasasında talep zayıf kalmaya devam etmektedir. Marmara-İzmir hattında resmi nakit teklifler 535–555 $/t ex-works aralığını korurken, fiili kapanışlar çoğunlukla alt banda yakın gerçekleşmektedir. Talep zayıf ve bölgesel farklılıklar belirgin şekilde hissedilmektedir. Türk temel metal sanayisindeki kapasite kullanım oranı %75,6 olarak ölçülmüştür. Bu oran, Ağustos ayına göre hafif bir artışa işaret etse de talebin genel seyrini değiştirecek düzeyde değildir.

3. Yassı Ürün (HRC / CRC)

Yerel HRC fiyatları son haftada hafif bir gevşeme kaydetmiştir. İç piyasada temkinli tonajlar ve kur/nakliye baskısı, fiyat yükseltme manevrasını sınırlamaktadır. AB menşeli ithal tekliflerin “workable” aralığına yakınsaması, yerli marjları daraltmaktadır. CRC fiyatları ise 640–660 $/t bandında korunmaktadır. Stok yönetimi ve vadeli satışlar denge aracı olmaya devam ederken, üreticilerin düşük marjlı satışları minimize etme eğilimi sürmektedir.

B. Dış Piyasa & Küresel Eğilimler

Küresel çelik piyasası, makroekonomik beklentiler ve büyük oyuncuların ticaret politikaları tarafından şekillendirilmektedir. Zayıf talep görünümü ve artan korumacılık önlemleri, 2025'in son çeyreği için ana temaları oluşturmaktadır.

1. Genel Eğilim & Talep Dinamikleri

OECD'nin "Steel Outlook 2025" çalışması, dünya çelik piyasasının 2025'te zayıf seyrini koruyacağını, ancak 2026'da hafif bir toparlanma beklentisi olduğunu ortaya koymaktadır. Çin'in çelik ihracatının 2025'te rekor seviyeye ulaşma potansiyeli, küresel koruma önlemlerini tetikleyebilecek önemli bir risk faktörüdür. Avrupa'da sanayi üretimindeki yavaşlama ve yüksek enerji maliyetleri, hem talebi sınırlamakta hem de üreticileri koruma politikaları talep etmeye yönlendirmektedir.

2. Bölgesel Fiyat / Ticaret Notları

Dış pazarlarda öne çıkan gelişmeler aşağıda özetlenmiştir:

• Avrupa Birliği (AB):
  • HRC (Kuzeybatı AB, ex-works): Piyasada €580–590/t seviyeleri “maksimum alınabilir” bant olarak telaffuz ediliyor; işlem temposu ılımlı.
  • Ticaret politikası: AB Komisyonu’nun Çin menşeli çelik ve ilişkili ürünlere %25–50 aralığında tarife hazırlığı yapması bekleniyor. Resmî açıklama beklenirken, pazar bunu fiyatlara kısmen yansıtmış durumda.
  • İtalya / Ilva: Taranto’daki Ilva tesisi için 10 teklif alındı; iki teklif tüm varlıkları hedefliyor (Bedrock Industries; Flacks Group & Steel Business Europe konsorsiyumu). Büyük adaylardan bazıları süreçten çekildi. Değerlendirmede istihdam, yatırımlar ve dekarbonizasyon taahhütleri öne çıkıyor.
• ABD:
  • HRC eğilimi: US Midwest HRC vadeli göstergeler ~800–810 $/short ton bandında dalgalanıyor; spot piyasada yatay-zayıf tonlama korunuyor.
  • Makro: Fed’in son söylemleri “dikkatli kal” tonunu korudu; finansal koşulların sıkılığı uzarsa talep tarafı kırılgan kalabilir.
• Çin:
  • İhracat: 2025’te Çin çelik ihracatının rekor seviyelere yönelmesi bekleniyor; bu durum AB ve ABD’de ek koruma bariyeri riskini artırıyor.
  • Cevher: %62 Fe CFR Çin göstergesi ~105 $/t seviyesinde. Emlak sektörü ve üretim kısıntısı haberleriyle fiyat dar bantta dalgalanıyor.
• CIS / Ukrayna:
  • Pik demir ihracatı: Ocak–Temmuz 2025 döneminde Ukrayna pik demir ihracatını %55 artırarak ~1,04 mn t seviyesine taşıdı. Başlıca alıcı ABD ve ardından İtalya. Bu akış Türkiye’nin slab/kütük tedarikinde referans oluşturuyor.
  • Üretim: Ocak–Ağustos 2025’te hadde ürün üretimi %1,4 y/y daralarak 4,25 mn t oldu. Pik demir artarken sıvı çelik çıktı geriledi.
• MENA / İran:
  • İhracat: İran’ın yılın ilk 5 ayındaki çelik ihracatı ≈3 milyar $’a yaklaştı. Miktarsal toparlanma görülse de rebar tarafı zayıf. Irak pazarında bürokrasi, ek maliyetler ve yerli üretim hamleleri İranlı ihracatçılar için risk oluşturuyor.
• Avustralya:
  • Demir cevheri: Çin’in, BHP’nin Jimblebar fines ürününü geçici olarak alım listesinden çıkarması, pazarlık gücünü artırma hamlesi olarak yorumlandı. Bu gelişme kısa vadede kalite primi ve iskontoları etkileyebilir.

C. Hammadde Görünümü (Hurda • Cevher • Kömür)

Küresel hammadde piyasaları, kısa vadede fiyat istikrarı arayışını sürdürüyor. Türkiye hurda alımları, Çin’in çelik politikaları ve Asya’daki kömür talebi, piyasanın yönünü belirleyen ana etkenler olmaya devam etmektedir.

Analist Yorumu: Hurda fiyatları kısa vadede güçlü destek bulmaya devam ederken, demir cevheri ve kömür tarafında yönsüz ve dalgalı bir seyir öne çıkıyor. Çin’in üretim kararları ve navlun maliyetleri, önümüzdeki haftalarda piyasadaki hareketliliğin ana tetikleyicisi olacaktır.

D. Sonuç: Kısa Görünüm & Tavsiyeler

Eylül ayının son haftasındaki veriler, piyasanın bir denge arayışında olduğunu göstermektedir. Hem alıcılar hem de satıcılar için dikkatle izlenmesi gereken birkaç kilit nokta bulunmaktadır.

Sektördeki bu gelişmeleri yakından takip etmek ve doğru stratejilerle pozisyon almak büyük önem taşıyor. Yakup Yılmaz Boru olarak, günlük demir fiyatları, güncel profil fiyatları, çelik hasır fiyatları ve trapez sac fiyatları dahil olmak üzere geniş ürün yelpazemizde müşterilerimize en rekabetçi çözümleri sunmaya devam ediyoruz. Özellikle geniş trapez sac üretimi kapasitemizle, projelerinizin ihtiyacına uygun fiyatlarla yanıt veriyoruz.

Yasal Uyarı: Bu makale, piyasa verilerine dayanarak yalnızca bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır ve yatırım tavsiyesi niteliği taşımaz. Ticari kararlarınızı vermeden önce mutlaka profesyonel danışmanlık almanızı öneririz.